Nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu jest jedną z głównych przyczyn wypadków drogowych. W 2019 roku, z tego powodu kierujący pojazdami spowodowali 1377 wypadków wobec rowerzystów, w których zginęło 10 osób. Z drugiej strony, rowerzyści nieustępujący pierwszeństwa spowodowali 584 wypadków, w których było 63 ofiar śmiertelnych.
W Polsce, rowerzyści stanowią małą grupę użytkowników ruchu drogowego, ok. 2%, ale z każdym rokiem ich liczba rośnie. Coraz więcej rowerzystów jest w miastach, gdzie infrastruktura jest stale dostosowywana do wymagań ruchu rowerowego.
Zmiany przepisów Prawa o ruchu drogowym wprowadzone w 2011 roku, które dały rowerzystom pierwszeństwo w wielu sytuacjach na drodze, nie gwarantują im bezwzględnego bezpieczeństwa, ani nie zwalniają z obowiązku zapewniania bezpieczeństwa innym uczestnikom ruchu. Pokazują to dane z Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (za lata 2010-2019).
Ciągle za dużo wypadków
Rowerzyści odnoszą najcięższe obrażenia w wypadkach drogowych, ponieważ są niechronionymi użytkownikami ruchu (również piesi, motorowerzyści, motocykliści). Często rowerzyści nie posiadają dodatkowych ochraniaczy (kask, rękawice), które mogłyby uratować ich przed niektórymi obrażeniami, albo zmniejszyć ich skutki. To samo dotyczy dodatkowego wyposażenia zwiększającego widoczność, np. światła tylne, odgrywającego największą rolę po zmroku poza obszarem zabudowanym.
Zdarza się, że infrastruktura stanowi zagrożenie dla rowerzystów (zbyt wysokie krawężniki, brak oznaczonych przejść).
Z zebranych danych wynika, że liczba wypadków wcale z roku na rok nie spada. W 2010 roku doszło do 3883 wypadków z udziałem rowerzystów, a od 2011 roku przekroczyła 4000 i do 2014 roku rosła rokrocznie do 2806. W kolejnych, była sinusoida, by w 2019 roku osiągnąć liczbę 4426.
W 2010 roku śmierć poniosło 280 osób (147 w terenie zabudowanym, 133 w obszarze niezabudowanym). W 2019 roku było 258 ofiar śmiertelnych (odpowiednio, 135 i 123).
W obszarach zabudowanych w miastach, w przedstawionym dziesięcioleciu liczba wypadków nie zeszła poniżej 2000. To smutne. W 2010 roku było 2129 wypadków, w których zginęło 61 osób, a w 2019 roku – 3011 wypadków, 60 zabitych.
wt2.jpg)
Niebezpiecznie na „swojej�? drodze
POBR pokusiło się o zestawienie jeszcze dwóch kategorii: wypadki z udziałem rowerzystów na obszarach zabudowanych w polskich miastach w miejscach dedykowanych dla ruchu rowerowego (droga dla rowerów, pas ruchu dla rowerów, śluzy dla rowerów oraz przejazd dla rowerów) i wypadki z udziałem rowerzystów na obszarach zabudowanych w polskich miastach w miejscach niedozwolonych dla ruchu rowerowego (chodnik, droga dla pieszych oraz przejście dla pieszych). Dane obejmują lata 2016-2019.
W pierwszej – droga dla rowerów, pas ruchu dla rowerów, śluzy dla rowerów – w 2016 roku doszło do 343 wypadków, w których było 3 zabitych i 455 wypadków na przejazdach dla rowerów – 11 zabitych. Natomiast w 2019 roku było, odpowiednio, 327 wypadków (1 osoba zabita) i 563 wypadków (5 zabitych).
W drugiej, na chodnikach i drodze dla pieszych w 2016 roku odnotowano 262 wypadki, w których zginęły 2 osoby, a na przejściach dla pieszych 220 wypadków, w których śmierć poniosło aż 10 osób. W 2019 rok było podobnie, odpowiednio: 264 wypadki (1 osoba zginęła) i 214 wypadków (10 zabitych).
Z przepisami na bakier
W 2019 roku odnotowano 4426 wypadków z udziałem rowerzystów, co stanowi 15% ogółu wypadków. Rowerzyści plasują się na czwartym miejscu wśród największej liczby ofiar. Dwa lata temu zginęło 258 rowerzystów (9% ogółu zabitych), a rannych zostało 3999 rowerzystów (11% ogółu rannych).
W stosunku do 2018 roku zmniejszyła się zarówno liczba ofiar śmiertelnych wśród rowerzystów o 9%, jak i rannych o 6% (dla porównania: ogólna liczba ofiar śmiertelnych wzrosła o 2%, a liczba rannych zmalała o 5%).
Najczęstszą przyczyną wypadków drogowych w 2019 roku spowodowanych przez kierujących innymi pojazdami, w których poszkodowany został rowerzysta było nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu (1377 wypadków, 10 ofiar śmiertelnych, 1365 osób rannych). Podobnie, najczęstszą przyczyną wypadków drogowych spowodowanych przez rowerzystów było nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu (584 wypadki, 63 ofiary śmiertelne, 531 osób rannych).
Według POBR, istotnym czynnikiem mającym wpływ na zaistnienie wypadków drogowych z udziałem rowerzystów jest również alkohol. Często to sami rowerzyści są pod wpływem alkoholu (8% wypadków z udziałem rowerzystów) i niestety rok 2019 był trzecim z rzędu kiedy odnotowano wzrost liczby wypadków z udziałem nietrzeźwych rowerzystów (o 3% w stosunku do roku 2018).
Pamiętaj również o innych!
Sieć dróg rowerowych jest stale rozbudowywana w większych miastach, co przynosi wiele korzyści i zwiększa bezpieczeństwo przejazdu rowerzystów. Najważniejszy jest zdrowy rozsądek i obiektywna analiza sytuacji na drodze. Rowerzyści powinni przede wszystkim być świadomi konsekwencji zdrowotnych na jakie narażają się poprzez niestosowanie się do przepisów lub udziału w niebezpiecznych sytuacjach. Przy zderzeniu z samochodem osobowym to rowerzysta znajdzie się w szpitalu z ciężkimi obrażeniami, a nie kierowca samochodu bez względu na to „kto miał pierwszeństwo�?.
Cykliści powinni mieć też świadomość, że tak jak oni w starciu z samochodem są narażeni na większe obrażenia, tak i piesi w starciu z rowerem również mogą poważnie ucierpieć.
Szerokości na drodze! Bezpiecznej jazdy! I kulturalnej!
